SEC to amerykańska komisja ds. instrumentów finansowych i giełd (Securities and Exchange Commission), której zadaniem jest nadzorowanie funkcjonowania rynków, regulowanie działalności brokerów i kontrola spółek giełdowych pod kątem spełniania wymogów informacyjnych. Celem SEC jest ochrona szeroko rozumianych interesów inwestorów giełdowych i zapobieganie manipulacjom kursami akcji.

Działania SEC w praktyce

SEC spełnia swoje obowiązki, m.in. poprzez narzucenie całej serii wymogów formalnych spółkom giełdowych, maklerom i funduszom inwestycyjnym. 

Przede wszystkim komisja wymaga rejestracji i udokumentowania każdego debiutu giełdowego, a następnie wymusza regularną publikację raportów finansowych z zachowaniem określonej formy, aby można je było porównywać pomiędzy różnymi spółkami czy różnymi horyzontami czasowymi.

SEC wymusza także na zarządach spółek publikowanie w jednej ogólnie dostępnej bazie online (EDGAR) wszystkich informacji istotnych dla inwestorów. Są to dane odnośnie kluczowych zmian w sytuacji spółki, w składzie zarządu, w akcjonariacie, ale też informacje o wystąpieniu nietypowych zdarzeń jednorazowych i o transakcjach na własnych akcjach dokonanych przez management spółki. 

Odrębnym polem działania komisji jest nadzór nad poprawnym rozliczeniem transakcji prowadzonych przez brokerów i na monitorowaniu tego, jak przebiega handel akcjami na wszystkich dostępnych rynkach. Wbrew powszechnej opinii SEC reguluje i nadzoruje, na przykład sposób działania prywatnych dark-pooli.

Od 2010 roku komisja posiada także oddzielny departament zajmujący się zbieraniem informacji od tzw. whistleblowerów, którzy pomagają ujawniać nieprawidłowości w funkcjonowaniu swoich macierzystych instytucji czy spółek. Nowa ustawa z 2010 roku pozwala komisji finansowo nagradzać takie osoby w wysokości 10-30% nałożonej na instytucję kary, jeśli ta przekroczyła milion dolarów.  

Geneza powstania SEC

SEC jest federalną niezależną jednostką, która utworzona została przez Kongres w 1934 roku. Powołanie instytucji było pokłosiem kryzysu z 1929 roku i największego krachu giełdowego w historii rynków finansowych. 

W ciągu kilku miesięcy akcje bardzo wielu spółek stały się bezwartościowe, a same firmy zniknęły z rynku. Fala bankructw wynikająca z fatalnej kondycji finansowej przedsiębiorstw była zaskoczeniem dla inwestorów, ponieważ sytuacja fundamentalna spółek wydawała się stabilna. 

Problem jednak w tym, że w tamtym czasach firmy nagminnie fałszowały swoje sprawozdania finansowe, podając w nich zupełnie nieprawdziwe informacje odnośnie stanu swoich finansów i tym samym wprowadzając inwestorów w błąd. Powołanie SEC miało temu zapobiec.

Do dzisiaj główną kategorią procesów i kontroli prowadzonych przez SEC pozostają manipulacje księgowe w sprawozdaniach finansowych spółek giełdowych, ale też rozprzestrzenianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji w celu manipulowania kursem akcji czy tzw. insider trading. 

Tylko po samym kryzysie z 2008 roku, w związku z nieprawidłowościami w tym okresie, SEC nałożyła łącznie ponad cztery miliardy dolarów kar na 204 różne firmy i instytucje finansowe, w tym najwyższą karę w historii Wall Street w wysokości 550 milionów dolarów, którą otrzymał bank Goldman Sachs. To pozwala sądzić, że SEC faktycznie pozostaje niezależny.