Co to są penny stocks?
Penny stocks to akcje, których cena transakcyjna wynosi poniżej 5 USD. Penny stocks znajdują się w obrocie pozagiełdowym, to znaczy nie są dostępne na rynku publicznym takim jak NYSE czy NASDAQ, ale można nimi handlować poprzez niezależną elektroniczną sieć brokerską Pink Sheet.
Określenie penny stocks można przetłumaczyć jako „spółki groszowe”. W Stanach Zjednoczonych „penny” to potoczne określenie jednego centa, czyli jednostki waluty mniejszej od dolara. Historycznie mianem penny stocks określane były bowiem wszystkie akcje spółek, których cena transakcyjna była mniejsza niż jeden dolar. Dzisiaj definicja i przepisy giełdowe mówią o cenie mniejszej niż pięć dolarów.
Minusy i zagrożenia
W związku z tym, iż penny stocks nie są dostępne na rynkach publicznych, często występuje w ich przypadku problem z odpowiednią płynnością. Normą są także różnice pomiędzy ceną bid i ask o wiele większe niż w przypadku akcji handlowanych w normalnym obrocie.
Penny stocks, poprzez swoją niską cenę transakcyjną, są także narażone na potencjalnie duże wahania. Dla akcji, która kosztuje jednego dolara, wzrost ceny zaledwie o dwadzieścia centów oznacza zmianę kursu o 20%.
Dodatkowym zagrożeniem jest brak rygorystycznych wymogów raportowych takich, jak w przypadku spółek publicznych. Liczba analityków zajmujących się firmami z kategorii penny stocks także jest o wiele mniejsza, przez co dostęp do informacji na temat tego typu spółek jest ograniczony.
Niska kapitalizacja i mała liczba ekspertów pokrywających daną spółkę sprawiają, że penny stocks są narażone na manipulacje ceną ze strony dużych graczy, na oszustwa ze strony managementu oraz na uprzywilejowane działania ze strony insiderów.
Jak kupić penny stocks?
Akcjami groszowymi handluje się na rynku niepublicznym OTC poprzez tzw. OTC Bulletin Board lub Pink Sheet, ale jest to rynek dostępny elektronicznie dla indywidualnego inwestora poprzez amerykańską sieć brokerską.
W formie penny stocks często emitowane są akcje zagranicznych spółek rozliczane w dolarze amerykańskim (tak zwane ADR-y, czyli American Depositary Receipt), a także wiele amerykańskich spółek o niskiej kapitalizacji i małym popycie, który nie pozwala im jeszcze wejść na główny parkiet.
To, że spółka znajduje się w obiegu pozagiełdowym, nie musi od razu oznaczać, że jej akcje są udziałami gorszej jakości lub że spółka sama w sobie stała się bardziej ryzykowna. Oznacza to tylko, że firma nie spełnia jeszcze (lub nie chce spełniać) wymogów formalnych albo technicznych do tego, żeby wejść na główny parkiet.
Może się tak zdarzyć, iż spółka notowana jest na rynku głównym początkowo w cenie, na przykład 10 USD, ale stopniowo inwestorzy doprowadzają do spadku kursu akcji. W takiej sytuacji każda giełda publiczna ma swoje regulacje, jednak najczęściej w momencie, gdy kurs akcji zamyka się przez wiele dni pod rząd poniżej ceny 1 USD, giełda wydaje spółce ostrzeżenie i daje jej kilka miesięcy na „zaradzenie” takiej sytuacji.
Najpopularniejszym rozwiązaniem jest przeprowadzenie odwrotnego splitu (z ang. reverse split), czyli na przykład zamiana dziesięciu akcji w cenie jednego dolara na jedną akcję w cenie dziesięciu dolarów. Innym rozwiązaniem może być buyback, a więc skup przez firmę części swoich akcji z obiegu, przez co automatycznie podnosi wartość tych, które w obiegu publicznym pozostały.
Jeśli jednak spółka nie ma możliwości albo nie chce przeprowadzać działań zaradczych lub są one nieskuteczne i po czasie wyznaczonym przez giełdę ceny bid dalej znajdują się poniżej poziomu jednego dolara, to akcje firmy zostają zdjęte z głównego parkietu i przeniesione do handlu Pink Sheet.
W takiej sytuacji inwestor, który posiada te akcje na swoim rachunku, dalej pozostaje jednak ich właścicielem. Teraz handel nimi odbywa się już tylko poza giełdą publiczną na rynku OTC i tamże można się ich pozbyć.