Co to jest current ratio?
Current ratio jest jednym z najpopularniejszych wskaźników pozwalających ocenić poziom aktualnej płynności przedsiębiorstwa. Wskaźnik current ratio określa stosunek poziomu aktywów bieżących do pasywów bieżących i można go stworzyć dzieląc jeden parametr (current assets) przez drugi (current liabilities).
Budowa wskaźnika current ratio
Aktywa bieżące to takie, które firma może zamienić na gotówkę w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy. W skład current assets wchodzi więc sama gotówka posiadana już przez firmę lub ekwiwalenty tej gotówki (na przykład czeki czy obligacje rządowe) oraz wystawione, lecz jeszcze nie zapłacone faktury sprzedażowe, a także towary już wyprodukowane, ale jeszcze nie sprzedane.
Pasywa bieżące to natomiast takie należności, które firma musi uiścić w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy. W skład current liabilities wchodzą więc nadchodzące pensje pracownicze; faktury kosztowe do zapłacenia na rzecz kontrahentów, poddostawców i podwykonawców oraz odsetki od zadłużenia i część długoterminowych kredytów, która będzie do spłaty w ciągu nadchodzących dwunastu miesięcy.
Porównując ze sobą poziom aktywów bieżących (ile firma ma) oraz pasywów bieżących (ile firma musi zapłacić) otrzymujemy wskaźnik bieżącej płynności, czyli tzw. current ratio.
Interpretacja odczytów wskaźnika
Wskaźnik przekraczający poziom 1 oznacza, że firma więcej ma, niż musi zapłacić, a zatem płynność jest wystarczająca, by przetrwać najbliższy rok.
Wskaźnik poniżej jedynki oznacza, że firma posiada więcej pasywów niż aktywów, czyli że spodziewa się, iż nadchodzące wydatki będą wyższe niż oczekiwane wpływy. To stawia przedsiębiorstwo na skraju utraty płynności, a co za tym idzie – na krawędzi potencjalnego bankructwa.
Pod koniec 2020 roku aż 2814 amerykańskich przedsiębiorstw giełdowych posiada wskaźnik current ratio poniżej poziomu 1. Oznacza to, że nieco ponad 10% wszystkich notowanych na rynku spółek znajduje się obecnie na granicy utraty bieżącej płynności.
Jedynym ratunkiem w takiej sytuacji jest zaciągnięcie dodatkowego kredytu, sprzedaż części swojego majątku lub niespłacenie zobowiązań w terminie. Każdy z tych trzech scenariuszy będzie jednak fatalną informacją z punktu widzenia inwestora giełdowego czy posiadacza akcji danej firmy.
Dlatego uznać można, że im wyższy wskaźnik current ratio, tym większą płynność posiada dana spółka. Wskaźnik na poziomie 1.2 wydaje się solidną granicą, ponieważ oznacza on, że na każdego 1 USD pasywów firma posiada 1.20 USD aktywów, a więc nadwyżka i bufor bezpieczeństwa wynoszą tu 20%.
Problem inwentarza
Minusem wskaźnika current ratio jest to, że w składzie aktywów firmy uwzględnia on stany magazynowe i zakłada, że spółka w ciągu dwunastu miesięcy będzie mogła zamienić swój cały towar w formie fizycznej na realną gotówkę, co prawie nigdy nie jest możliwe w stu procentach. Dlatego tak istotne jest, aby spółka posiadała odpowiednią nadwyżkę w płynności.
Sytuacja zaczyna komplikować się jednak jeszcze bardziej, jeśli spółka posiada, przykładowo, 100 USD aktywów bieżących na 60 USD pasywów, ale aż 70% z tych aktywów stanowi towar w magazynie. W takim wypadku naprawdę płynne aktywa, którymi można spłacić bieżące należności, wynoszą więc jedynie 30 USD. Do spłaty pełnych 60 USD należności firma musiałaby wygenerować drugie tyle sprzedając część towaru z magazynu.
Problem w tym, że jeśli towar jest niesprzedawalny (wyszedł z mody, nie ma popytu) albo co gorsza – jest to towar o określonej dacie przydatności do spożycia (lekarstwa, produkty spożywcze), to jego wartość dolarowa zapisana w księgach jest czysto iluzoryczna.
Niejakim rozwiązaniem tej trudności w interpretacji może być zastosowanie wskaźnika quick ratio, który z całego równania wykreśla aktywa znajdujące się w formie inwentarza i bierze pod uwagę jedynie te o największej płynności.