Buyback to skupowanie przez spółkę giełdową swoich własnych akcji w celu zredukowania liczby udziałów będących w obiegu. Skup akcji najczęściej przeprowadza się po to, aby podnieść wartość tych, które pozostają jeszcze w rękach inwestorów.

Jak buyback wpływa na kurs akcji?

Z reguły buyback bardzo pozytywnie wpływa na kurs akcji pozostających w obiegu i błyskawicznie podnosi ich wartość. Dzieje się to z dwóch powodów.

Po pierwsze, jeśli spółka przeprowadza skup akcji na giełdzie publicznej, to generuje tym samym popyt na swoje papiery, przez co ich cena rośnie. Taki wzrost wynikający z większego popytu potrafi trwać całymi tygodniami, ponieważ duże transakcje zakupowe na giełdzie nie odbywają się “na raz”, ale są rozłożone na tzw. transakcje blokowe i akcje skupowane są regularnie w mniejszych pakietach, aby nie wpłynąć zbytnio na płynność.

Drugi – ważniejszy i bardziej długotrwały – mechanizm wynika z faktu redukcji liczby akcji będących w obiegu, co automatycznie sprawia, że rośnie EPS spółki, a zatem spada poziom P/E Ratio. To z kolei prowadzi do tego, że inni inwestorzy są o wiele bardziej skłonni zapłacić więcej za to, żeby być posiadaczami akcji pozostałych do kupienia na giełdzie.

Przykład tego, jak działa buyback

Spółka XYZ posiada w obiegu 100 akcji, które kosztują 60$ za sztukę. Łączny zysk netto firmy wypracowany w zeszłym roku wyniósł 200$, który podzielony na liczbę akcji daje 2$ zysku przypadającego na jedną akcję (to jest właśnie EPS, czyli Earnings per Share).

Wskaźnik P/E takiej firmy wynosi zatem 30, ponieważ cena akcji 60$ podzielona przez EPS 2$, daje P/E Ratio właśnie na poziomie 30.

Załóżmy teraz, że spółka ogłasza buyback i redukuje (skupuje i zabiera z rynku) jedną piątą akcji będących w obiegu. Kurs akcji dalej wynosi 60$, ale w obiegu pozostaje już jedynie 80 sztuk akcji, co oznacza, że rośnie zysk przypadający na jedną akcję.

200$ łącznego zysku podzielonego na 80 sztuk akcji oznacza bowiem, że na jednego akcjonariusza posiadającego jedną akcję przypada już 2.50$ z tego zysku, a więc jest to wzrost EPS o 25% (z 2$ do 2.50$). Skok EPS do 2.50$ powoduje z kolei spadek wskaźnika P/E, który teraz wynosi 24.

Poprzez buyback spółka sprawiła właśnie, że na pozostałych akcjonariuszy przypada teraz większy udział w zysku firmy, co oznacza, że jej akcje z dnia na dzień otrzymały wyższą rentowność, która jest z kolei jednoznaczna z obniżeniem ich wyceny.

Niższa wycena i wyższy zysk błyskawicznie przyciągają natomiast kolejnych akcjonariuszy będących w stanie zapłacić za te akcje więcej niż dotychczas. Ergo – ich kurs rośnie.

Buyback vs. dywidenda – co lepsze?

Często mówi się, że buyback jest formą wypłacania dywidendy akcjonariuszom, które odbywa się poprzez podniesienie wartości posiadanych przez nich akcji zamiast przelewania im gotówki i redukowania kursu akcji.

W rzeczywistości buyback jest lepszym rozwiązaniem z punktu widzenia inwestora/akcjonariusza, ponieważ ochrania go przed mechanizmem podwójnego opodatkowania.

W obu przypadkach – skupu akcji i wypłaty dywidendy – odbywa się to z kwoty dostępnej już po pobraniu podatku korporacyjnego po stronie spółki, czyli po pierwszym opodatkowaniu zysku firmy. Tu jednak podobieństwa się kończą.

Wypłata dywidendy na konto inwestora powoduje bowiem drugie opodatkowanie po stronie akcjonariusza, które pomniejsza jego zysk z dywidendy.

W przypadku buybacku rośnie natomiast wartość akcji posiadanych przez inwestora, ale nie następuje transakcja gotówkowa, a zatem zapłata podatku jest odroczona do momentu sprzedaży akcji i zamknięcia pozycji, co równie dobrze może odbyć się po wielu latach. W tym przypadku korzyścią będzie o wiele skuteczniejsze działanie procenta składanego.

Mimo tego, w świadomości inwestorów indywidualnych ciągle króluje błędne przekonanie o większej atrakcyjności dywidendy względem buybacku.

W dużej mierze wynika to zapewne z braku zrozumienia mechanizmu odcięcia dywidendy, który w dniu jej wypłaty automatycznie redukuje kurs posiadanych akcji o kwotę wypłaconej dywidendy, co sprawia, że sama wypłata dywidendy ma neutralny efekt z punktu widzenia wartości całego portfela inwestora.

Biorąc pod uwagę ten fakt, to właśnie buyback powinien być faworyzowany zarówno przez spółki, jak i przez samych inwestorów.

Więcej na ten temat można przeczytać w artykule: “Mit dywidendy”.