Cena Bid to aktualna najwyższa dostępna cena, po której kupujący zdecydowany jest nabyć akcje na giełdzie, natomiast cena Ask to najniższa w danym momencie cena, po której sprzedający zgadza się sprzedać te same akcje i tym samym zawrzeć transakcję kupna.
Jeśli jestem sprzedającym i umieszczam poprzez platformę brokerską zlecenie sprzedaży pięciu akcji po cenie 102.20$, to moje zlecenie będzie teraz ceną Ask (tyle żądam za moje akcje). Gdybym chciał w tym samym czasie kupić inne akcje po cenie 56.55$ i umieściłbym takie zlecenie na rynku, to było by ono zleceniem z ceną Bid (tyle jestem w stanie zapłacić za nowe akcje).
Inni gracze na rynku oczywiście widzą oba moje zlecenia, które w momencie wysłania ich na giełdę stają się publicznie dostępne dla wszystkich. W przeciwnym wypadku druga strona transakcji nie wiedziałaby po jakiej cenie ma możliwość zawarcia ze mną transakcji.
Przykład cen Bid Ask
Przykładowo, aktualne ceny Bid i Ask akcji Apple mogą wynosić 295.21/295.25. Oznacza to, że najwyższa cena, po jakiej ktoś próbuje te akcje kupić wynosi 295.21$, a najniższa cena, po której ktoś chce je sprzedać, wynosi obecnie 295.25$. Dopóki któraś ze stron nie zdecyduje się podnieść lub obniżyć swojej oferty, nie dojdzie pomiędzy nimi do transakcji.
Chyba, że na rynku pojawi się inny kupujący, który zdecyduje się akcje nabyć po aktualnej cenie Ask lub pojawi się nowy sprzedający skłonny obniżyć swoją cenę i sprzedać posiadane akcje po aktualnej cenie Bid.
Możliwa jest też trzecia sytuacja, w której na rynku pojawia się nowy kupujący umieszczający swoje zlecenie kupna pomiędzy obecną ceną Bid i ceną Ask, czyli na przykład na poziomie 295.23$. W takim wypadku poziomy oznaczają cenę Bid na poziomie 295.23, a cenę Ask widoczną na platformie transakcyjnej 295.25.
Do transakcji jednak nie dojdzie, dopóki któraś ze stron nie pójdzie na kompromis i delikatnie nie podwyższy swojej maksymalnej ceny Bid, po jakiej chce kupić akcje lub z drugiej strony – sprzedający nie obniży lekko ceny Ask, po której zdecydowany jest pozbyć się swoich udziałów. Dopiero, gdy któryś inwestor będzie skłonny kupić papier wartościowy z wyższą ceną kupna Ask, lub drugi inwestor dokonać sprzedaży z niższą ceną Bid, dopiero wtedy dojdzie do transakcji na platformie transakcyjnej.
Cały proces przypomina nieco licytację lub handel towarem na bazarze, w trakcie których kupujący i sprzedający idą na drobne ustępstwa, aby znaleźć cenę odpowiadającą obu stronom. Dojście do konsensusu oznacza zawarcie transakcji, której warunki widoczne są potem dla wszystkich pod określeniem last price. Dzięki temu inni gracze na rynku wiedzą, po jakiej cenie zawarta została ostatnia transakcja na danych akcjach.
Cena Bid i cena Ask – wykorzystanie w praktyce
Jeśli inwestor chcący kupić akcje widzi na platformie ceny Bid/Ask na poziomie 295.21/295.25 i chce jak najszybciej nabyć udziały po cenie rynkowej, powinien złożyć zlecenie zakupu z ceną Ask, czyli 295.25$, ponieważ to jest w tym momencie najlepsza oferta, po której ktoś chce te akcje sprzedać. Takie posunięcie zagwarantuje kupującemu błyskawiczne dokonanie transakcji.
Gdyby natomiast to sprzedający chciał pozbyć się swoich akcji od razu, powinien ustawić zlecenie sprzedaży z limitem ceny 295.21$, ponieważ to w tym momencie jest najwyższa cena, którą ktoś chce za dane akcje zapłacić.
Bid Ask spread i rola market-makerów
Wielkość różnicy pomiędzy aktualnym poziomem ceny Bid i ceny Ask świadczy o poziomie płynności w handlu na danych akcjach. Jeśli różnica pomiędzy cenami Bid i Ask jest duża, oznacza to brak płynności, czyli brak dostatecznej liczby osób chętnych handlować danymi akcjami. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży i ceną kupna nazywana jest spreadem, czasem po prostu Bid Ask Spread.
Szeroki spread pomiędzy Bid/Ask utrudnia inwestorom indywidualnym zawieranie transakcji po uczciwych cenach na danych walorach, ale ułatwia za to egzystencję tzw. market-makerów, czyli instytucji, które wykorzystują różnice w cenach Bid/Ask. Market-makerem może być też broker.
Przykładowo widząc spread na poziomie 103.40/103.66 market-maker może skupić akcje po aktualnej najlepszej cenie Bid, czyli 103.40$ i od razu wystawić zlecenie ich sprzedaży po nowej ustalonej przez siebie najlepszej cenie Ask, czyli na przykład po 103.60$. W ten sposób market-maker zapewnia rynkowi większą płynność, a sobie gwarantuje drobny choć całkiem pewny zysk, którego dostarczycielem jest często indywidualny trader.
W dawniejszych czasach w ten sposób operowali także indywidualni day-traderzy, dzisiaj jednak, gdy rynki zdominowane są przez algorytmy, ręczne przeprowadzanie tego typu transakcji jest praktycznie niemożliwe.